In de Oudorperhout is in de lente óók het blij-makende geluid van de grutto te horen. In 2015 gekozen tot onze nationale vogel. Wat maakt deze weidevogel zo bijzonder?
Onder andere zijn postuur, zijn lange rechte snavel en zijn statige wijze van zich voortbewegen met zijn lange poten maken indruk. Niet voor niets wordt de grutto ook wel de ‘Koning van de weide’ genoemd! Zijn baltsroep is imponerend, klinkt als utto utto utto, en die laat hij zowel op de grond als in de lucht horen. Verassend genoeg zijn de grutto-vrouwen groter en hebben een paar centimeter langere snavel. Daarentegen hebben de mannen in de broedtijd méér kleur. De vrouw is vaal bruingrijs (hoe minder je opvalt op het nest hoe beter) en de man heeft in de broedtijd een oranje tot roodbruine borst en hals.
Wat eten de grutto’s? In de broedtijd voornamelijk bodemvoedsel, met name wormen en muggenlarven (emelten). Als het vrouwtje instemt met een nestelplaats die zo min mogelijk opvalt, b.v. in een graspol waarbij ze het gras kan ombuigen over het nest heen, dan legt ze vier olijfgroene bruin gespikkelde eieren in meestal vijf dagen. De foto hiervan is elders genomen tijdens het beschermen van weidevogelnesten i.v.m. landbouwwerkzaamheden. De eieren worden door beide partners bebroed en na ongeveer 24 dagen komen de kuikens uit het ei. Diezelfde dag lopen ze zelf al naar insecten te happen. Dáárom is bloem- en kruidenrijk grasland zo belangrijk! Na een paar weken eten ze ook bodemvoedsel, bereikbaar met de snavel als de bodem vochtig is.
De grutto wordt met uitsterven bedreigd. De Oudorperhout is praktisch de enige plek rondom Alkmaar waar je ze nog kunt bewonderen. Maar ook hier komen nog steeds onvoldoende kuikens groot voor de verjonging van de populatie. Overlopende greppels in natte weilanden moeten ervoor gaan zorgen dat er in ieder geval weer genoeg bodemvoedsel bereikbaar is, óók voor de laatste paar grutto’s. Daaraan wordt gewerkt in samenspraak met Stadswerk072.
Er valt nog veel meer te vertellen waarover je je kunt verwonderen, b.v. over de trek van soms wel 5000 km naar de overwinteringsgebieden. Misschien een andere keer of tijdens een rondleiding met één van de gidsen van stichting de Oudorperhout?
Hans Mannes, april 2021
Foto’s bij dit artikel ook van Hans Mannes.